De voordelen en nadelen van werken in een ploegensysteem
“Een bijzondere wijze van werken, maar ook van leven”
Omgaan met de wisselende werkuren zijn sterk individueel verschillend. Sommige mensen ervaren weinig of geen problemen. Anderen lijken echt slachtoffer van dit type werken.
Gezien de grote verschillen van persoon tot persoon, hoef je dus niet onmiddellijk te denken dat in ploegendienst werken niets voor jou zou zijn. Zogenaamde “avondtypes” kunnen zich vaak makkelijk aanpassen aan wisselende werkuren.
Je goed voorbereiden is het halve werk. Daarom sommen we enkele tips op waardoor jij gemakkelijker zal functioneren in een volcontinu systeem.
Maintenance Technician Cleanroom (3-ploegen)
Technical Manager productie-afdeling (2 ploegen/nacht)
Slapen en waken
Het grootste probleem waarmee ploegenarbeiders kampen is het gekende slaaptekort. Dit slaaptekort wordt veroorzaakt door 2 factoren (nachtshift – ochtendshift).
Nachtshift: Bij laat thuiskomen zal je veel sneller kunnen inslapen, maar zullen evenwel na enkele uren reeds wakker worden aangezien onze biologische klok ons wekt.
Ochtendshift: Ook bij zeer vroege diensten wordt de slaapduur vaak ingekort. Het is niet eenvoudig om de avond voor aanvang van een vroege dienst vroeger naar bed te gaan. Opnieuw te wijten aan ons biologisch ritme.
Een slaaptekort is dus snel opgebouwd en een aanhoudend vermoeidheidsgevoel is het gevolg. Volgende tips helpen je op weg om hier mee om te gaan.
TIPS
Algemeen:
- Voorzie thuis dubbele (of akoestische) beglazing om geluid buiten te houden
- Gebruik oordopjes en oogmasker indien je deze kan verdragen.
- Zet de telefoon en deurbel af.
Na een nachtdienst:
- Vermijd zoveel mogelijk daglicht en kunstmatig fel licht
- Kies, indien mogelijk, voor het openbaar vervoer of iemand die meerijdt
Voor een (zeer) vroege dienst
- Licht je huisgenoten in zodat zij geen sociale activiteiten plannen ’s avonds
- Geef vroeg slapen een kans, vaak val je vlotter in slaap dan je verwacht (=gewoonte)
Lichamelijke functies
Wanneer er volgens wisselende uren wordt gewerkt en dus verschuiving van ritmes, zul je het soms koud en dan weer warm hebben, wisselend stoelgang patroon vertonen met soms eerder diarree en dan weer constipatie. Ook de bloeddruk en hartritme kunnen enigszins apart leven gaan leiden.
TIPS
Roken en alcoholgebruik spelen bij mensen die volgens wisselende uren werken nog een grotere rol dan in het algemeen. Aanpassingen hierin kunnen de klachten verminderen.
Algemeen:
- Vermijd overgewicht
- Beperk het roken
- Beperk alcoholgebruik
- Voorzie je warme maaltijd (in mate van het mogelijke) op het “normale uur”.
- Eet zo weinig mogelijk verzadigde vetten en koolhydraten, maar wel wat eiwitten, groenten en fruit.
- Beperk de inname van caffeïnehoudende dranken tijdens de laatste uren van je nachtdienst
Het gebruik van slaapmiddelen moet steeds oordeelkundig gebeuren. Vraag altijd naar het advies van je huisarts.
Partner, gezinsleven, vrije tijd
Je zou kunnen stellen dat mensen met wisselende werkuren meer tijd kunnen besteden aan partner, familie en vrijetijdsactiviteiten, maar dit is natuurlijk niet altijd zo.
Toch willen we onze rol van partner naar behoren vervullen onder meer bij het opnemen van taken rond het huishouden en de kinderen.
Sporten, het uitoefenen van hobby’s of andere sociale vrijetijdsactiviteiten kunnen vaak hun regelmaat missen omwille van ploegenarbeid.
Toch kunnen we door een goed tijdsmanagement en planning op voorhand veel in de positieve richting sturen.
TIPS
Partner:
- Werken in ploegendienst vraagt begrip en aanpassing van je partner en familie
- Bespreek de gevolgen van ploegenarbeid met je partner
Sport en lichaamsbeweging:
- 30 minuten bewegen per dag volstaat. Dit hoeven zelfs geen extreme inspanningen zijn.
- Neem steeds de trap in plaats van de lift waar dit kan.
- Sport met een van je collega’s (= gezamenlijke uren).
Voordelen naast de nadelen
Naast de aangehaalde mogelijke problemen bieden onregelmatige werkuren natuurlijk ook heel wat voordelen. De vrije dagen en de financiële regeling zijn maar enkele voorbeelden. Je zal een afweging moeten maken tussen voor- en nadelen in functie van jouw specifieke persoonlijke (leeftijd, gezondheid), familiale (partner, kinderen) en socio-professionele (vriendenkring, bij-jobs die je eventueel uitvoert) situatie.
Op zoek naar een job in ploegensysteem?
Bekijk dan zeker eens onderstaande vacatures.
P.S. We zijn ook steeds op zoek naar techniekers die bereid zijn in ploegen te werken. Upload je cv of neem gerust contact met ons op.
Maintenance Technician Cleanroom (3-ploegen)
Technical Manager productie-afdeling (2 ploegen/nacht)