Industrie 4.0, De vierde industriële revolutie

Industrie 4.0 wordt gezien als de 4de industriële revolutie omdat het eenzelfde aanzienlijke potentie heeft als de eerdere 3 industriële revoluties. In tegenstelling tot de revoluties uit het verleden, werd de vierde industriële revolutie al aangekondigd voordat deze er was. De term Industrie 4.0 werd voor het eerst gebruikt in 2011. Sindsdien staan de raderen in de productieprocessen in een hogere versnelling. Op dit moment staan we aan de vooravond van deze impactrijke periode: voorspellingen worden steeds concreter en de eerste ontwikkelingen hebben zich al in ons leven gemengd.

De enorme hoeveelheid gegevens die wordt verzameld, door de onderling verbonden en steeds intelligentere technologie, vormt de kern van de vierde industriële revolutie.

De vierde industriële revolutie gaat over de samensmelting van de fysieke, digitale en biologische wereld. Het is de integratie van kunstmatige intelligentie (AI), robotica, het Internet of Things (IoT), 3D-printing, genetische manipulatie, quantum computing en andere technologieën.

Technologie 4.0. Belangrijke technologieën die een grote invloed hebben op deze revolutie zijn:

Om te begrijpen hoe de Industrie 4.0 werkt, nemen we een aantal technologieën onder de loep die de veranderingen teweegbrengen.

3D Printing

Met 3D-printing kunnen bedrijven hun eigen onderdelen printen, met minder gereedschap, tegen lagere kosten en sneller dan via traditionele processen. Bovendien kunnen ontwerpen snel worden aangepast om een perfecte pasvorm te garanderen.

Artificial Intelligence (AI)

Omschrijft computers die ‘denken’ als mensen. Ze herkennen complexe patronen, verwerken informatie, trekken conclusies en doen aanbevelingen aan de hand van data. Door middel van Machine Learning stelt Artificial Intelligence computers in staat, om processen te leren en zelfstandig te verbeteren, op basis van historische gegevens en herhaalde handelingen

De voorspelling is dat de fabrieken zoals we die nu kennen, veranderen in ‘slimme fabrieken’ die zelf interne processen beheren en problemen oplossen.

Virtual Reality (VR) en Augmented Reality (AR)

Virtual reality (VR) biedt digitale ervaringen die de echte wereld simuleren, terwijl augmented reality (AR) de digitale en fysieke wereld combineert. AR voegt informatie-elementen toe aan een live, direct of indirect, beeld van de werkelijkheid. Via elektronische apparaten, zoals brillen of interfaces, krijgen gebruikers toegang tot een werkelijkheid waarin digitale elementen over werkelijke elementen heen worden gelegd.

Blockchain

Blockchain is een veilige, gedecentraliseerde en transparante manier om gegevens op te nemen en te delen, zonder afhankelijke te zijn van externe tussenpersonen. Naast bekende digitale valuta als Bitcoin, kan de blockchaintechnologie ook ingezet worden om supply chains traceerbaar te maken en gevoelige medische gegevens te beveiligen. Dit systeem, dat gebaseerd is op complexe wiskundige algoritmen, garandeert de onschendbaarheid van de informatie, omdat het elke wijziging door onbevoegden kan opsporen en tegenhouden.

Cloud computing

Cloud computing geeft via internetverbinding toegang tot apps, diensten en gegevens die opgeslagen zijn in een netwerk (de cloud). Zo hebben eindgebruikers altijd en overal toegang tot hun software en applicaties. De noodzaak om steeds meer systemen en schakels in de toeleveringsketen met elkaar te verbinden, maakt Cloud Computing of Saas (Software as a service), tot een bijna onmisbaar element bij de implementatie van het Industrie 4.0-model.

Internet of Things (IoT)

Tegenwoordig kunnen industriële apparaten met elkaar communiceren en informatie uitwisselen, die in real-time door meerdere sensoren is verzameld. Internet of Things (IoT) maakt gebruik van de cloud om alledaagse items te verbinden met het internet. Naast industriële toepassingen zoals IoT-sensoren, kan het ook dichterbij huis worden gezocht zoals jouw slimme thermostaat.

Worden wij straks compleet overbodig?

Het lijkt niet zo’n vergezochte vraag. We leven immers in een tijd waarin robots in tal van hoedanigheden reeds worden ingezet. Ze zetten onze auto’s in elkaar, maaien ons grasveldje of assisteren de chirurg tijdens die lastige operatie. Kortom: robots eisen in steeds meer disciplines hun plekje op en maken sommige werknemers en passant overbodig.

En dat is nog maar het begin, zo bleek dit najaar uit een rapport van het World Economic Forum. Volgens het rapport wordt op dit moment ongeveer 29% van de taken op de werkvloer door robots uitgevoerd. Maar tegen 2025 zullen zij meer dan 50% van die taken op zich nemen. Het zal er tussen nu en 2022 toe leiden dat zo’n 75 miljoen banen verdwijnen.

Die 75 miljoen banen zijn – zoals je wellicht al verwachtte – niet keurig over alle denkbare functies verdeeld. De ene functie is als het om de opkomst van robots gaat, nu eenmaal wat kwetsbaarder dan de andere. Volgens het World Economic Forum moeten met name mensen die zich bezighouden met routinematig werk voor hun baan vrezen.

De Vierde Industriële Revolutie genereert ook werk

Maar de Vierde Industriële Revolutie kost niet alleen banen; ze genereert ook werk. Sterker nog: door deze industriële revolutie wordt er meer werk gecreëerd dan er verloren gaat. Het World Economic Forum schat dat er tussen nu en 2022 133 miljoen nieuwe banen ontstaan. Zo zal er meer behoefte zijn aan data-analisten en wetenschappers, maar ook aan sales- en marketingprofessionals en specialisten op het gebied van kunstmatige intelligentie.

De vierde Industriële Revolutie kan – net als haar voorgangers – even pijn doen. Maar op de langere termijn mag je natuurlijk hopen dat de revolutie meer oplevert dan zij kost. Onderzoekers zijn daar vrij optimistisch over, mits we massaal een beroep doen op die ene eigenschap waaraan we hoogstwaarschijnlijk te danken hebben dat we überhaupt – als enige mensensoort – nog op aarde rondlopen: ons grote aanpassingsvermogen.